کابل مخابراتی چیست؟ (راهنمای خرید انواع کابل مخابراتی)

کابل‌های مخابراتی از اساسی‌ترین اجزای زیرساخت‌های ارتباطی در دنیای مدرن هستند و نقش حیاتی در برقراری ارتباطات تلفنی، اینترنتی، و شبکه‌های کامپیوتری ایفا می‌کنند. این کابل‌ها وظیفه انتقال اطلاعات، از جمله صدا، تصویر، و داده‌ها را بر عهده دارند. در گذشته، کابل‌های مسی برای انتقال سیگنال‌های مخابراتی استفاده می‌شدند، اما با پیشرفت تکنولوژی و افزایش نیاز به پهنای باند و سرعت بیشتر، کابل‌های فیبر نوری به تدریج جایگزین کابل‌های مسی شده‌اند. در این مقاله، به بررسی جامع کابل‌های مخابراتی، انواع، کاربردها، مزایا، معایب، استانداردها، و نکات مهم در خرید کابل مخابراتی می‌پردازیم.

انواع کابل مخابراتی

کابل‌های مخابراتی به طور کلی به دو دسته مسی و نوری تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دو نوع، زیرمجموعه‌های مختلفی دارند که برای کاربردهای متنوعی طراحی شده‌اند. علاوه بر این، کابل‌های تلفن را می‌توان بر اساس محل نصب به سه دسته زیرزمینی، هوایی، و میدانی تقسیم کرد. کابل‌های زیرزمینی در زیر زمین قرار می‌گیرند و از خوردگی ناشی از شرایط آب و هوایی محافظت می‌شوند. کابل‌های هوایی به تیرهای مخصوص خطوط هوایی ثابت می‌شوند و کابل‌های میدانی که در گذشته توسط نیروهای مسلح استفاده می‌شدند، امروزه در دفاع غیرنظامی و کنترل بلایا کاربرد دارند.

1- کابل‌های مسی

کابل‌های مسی از مس به عنوان هادی الکتریکی استفاده می‌کنند و به دو دسته هوایی و زمینی تقسیم می‌شوند. کابل‌های هوایی معمولاً دارای روکش مشکی رنگ هستند و برای استفاده در فضای باز طراحی شده‌اند. این کابل‌ها در برابر نور خورشید و بارندگی مقاوم هستند و به دلیل روکش ضخیم، انعطاف‌پذیری کمتری دارند. کابل‌های زمینی معمولاً دارای روکش خاکستری رنگ هستند و برای استفاده در داخل ساختمان‌ها و کانال‌های زیرزمینی مناسب هستند. این کابل‌ها انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به کابل‌های هوایی دارند.

انواع کابل‌های مسی:

• کابل کواکسیال: این کابل‌ها دارای دو هادی هستند که به صورت هم‌محور قرار گرفته‌اند. کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال‌های ویدئویی، ارتباطات ماهواره‌ای، و توسعه شبکه‌های LAN استفاده می‌شود. این کابل‌ها در سه نوع RG-59، RG-6، و RG-11 موجود هستند. کابل‌های کواکسیال به دلیل ساختار خاص خود، در حذف نویز و تداخل سیگنال‌ها بسیار موثر هستند.
• کابل Twisted Pair: این کابل‌ها از دو سیم به هم تابیده تشکیل شده‌اند و برای کاهش تداخل الکترومغناطیسی استفاده می‌شوند. کابل‌های Twisted Pair به دو دسته Shielded Twisted Pair (STP) و Unshielded Twisted Pair (UTP) تقسیم می‌شوند.
• کابل‌های تلفن: این کابل‌ها برای انتقال سیگنال‌های صوتی در خطوط تلفن استفاده می‌شوند .

2- کابل‌های نوری

کابل‌های نوری از فیبر نوری برای انتقال داده‌ها با استفاده از نور استفاده می‌کنند. این کابل‌ها پهنای باند بسیار بالاتری نسبت به کابل‌های مسی دارند و برای انتقال داده‌ها در فواصل طولانی و با سرعت بالا مناسب هستند. کابل‌های فیبر نوری به دو دسته تک حالته (Single mode) و چند حالته (Multimode) تقسیم می‌شوند. کابل‌های تک حالته دارای هسته کوچک‌تری هستند و برای فواصل طولانی‌تر مناسب هستند، در حالی که کابل‌های چند حالته دارای هسته بزرگ‌تری هستند و برای فواصل کوتاه‌تر مناسب هستند.

انواع کابل‌های نوری:

• کابل نوری ژله فیلد خاکی (OBFC)
• کابل نوری خشک خاکی (OBUC)
• کابل نوری ژله فیلد کانالی (OCFC)
• کابل مخابراتی نوری ژله فیلد مهاردار هوایی تک روکشه (OSSC/ SJ/ Jelly)
• کابل مخابراتی فیبر نوری خشک مهاردار هوایی آرموردار دو روکشه (OSSC/ DJ/ Dry- Armoured)

مزایا و معایب انواع کابل مخابراتی

هر نوع کابل مخابراتی مزایا و معایب خاص خود را دارد. در انتخاب بین کابل مسی و فیبر نوری، باید عواملی مانند فاصله، نیاز به پهنای باند، و بودجه را در نظر گرفت. به طور کلی، کابل‌های مسی ارزان‌تر و نصب آنها آسان‌تر است، اما پهنای باند محدودی دارند و در فواصل طولانی دچار افت سیگنال می‌شوند. کابل‌های فیبر نوری پهنای باند بالا و سرعت انتقال داده بالایی دارند، اما گران‌تر هستند و نصب آنها دشوارتر است.

کاربردهای کابل مخابراتی

کابل‌های مخابراتی کاربردهای فراوانی در زمینه‌های مختلف دارند، از جمله:

• انتقال داده و اطلاعات: کابل‌های مخابراتی برای انتقال انواع داده‌ها، از جمله صدا، تصویر، ویدئو، و متن استفاده می‌شوند.
• برقراری ارتباطات تلفنی: کابل‌های تلفن برای اتصال تلفن‌ها به شبکه مخابراتی و برقراری ارتباطات صوتی استفاده می‌شوند.
• اتصال به اینترنت: کابل‌های کواکسیال و فیبر نوری برای اتصال به اینترنت و انتقال داده‌ها با سرعت بالا استفاده می‌شوند.
• انتقال سیگنال‌های تلویزیونی: کابل‌های کواکسیال برای انتقال سیگنال‌های تلویزیونی کابلی استفاده می‌شوند.
• اتصال دستگاه‌های شبکه: کابل‌های Twisted Pair برای اتصال دستگاه‌های شبکه، مانند کامپیوترها، روترها، و سوئیچ‌ها استفاده می‌شوند.
• استفاده در سیستم‌های امنیتی: کابل‌های کواکسیال و فیبر نوری برای انتقال تصاویر در دوربین‌های مداربسته استفاده می‌شوند.

کابل‌های مخابراتی در شبکه‌های شهری

در شهرهای بزرگ، به دلیل تراکم جمعیت و فاصله زیاد مشترکین از مراکز تلفن، استفاده از کابل‌های مخابراتی با قطر سیم بیشتر (۰.۶، ۰.۸، و ۰.۹ میلی‌متر) ضروری است. این کابل‌ها تضعیف سیگنال کمتری دارند و امکان برقراری ارتباط با کیفیت بالا را فراهم می‌کنند. همچنین، در شبکه‌های شهری از مفهوم “دسته خط” استفاده می‌شود که به مجموعه‌ای از سیم‌ها با ابتدا و انتهای مشترک گفته می‌شود که برای یک منظور واحد به کار می‌روند.

فرآیند تولید کابل‌های مخابراتی

تولید کابل‌های مخابراتی شامل هفت مرحله اصلی است:

1. تهیه هادی: از مس الکترونیکی با درجه خلوص بالا و نرم شده به عنوان هادی استفاده می‌شود.
2. عایق‌کاری: هادی با مواد PVC یا پلی‌اتیلن عایق‌بندی می‌شود.
3. تابیدن زوج سیم‌ها: زوج سیم‌ها به هم تابیده می‌شوند تا از تداخل الکترومغناطیسی جلوگیری شود.
4. تابیدن زوج‌های سیم: زوج‌های سیم به صورت معکوس به هم تابیده می‌شوند تا از همشنوایی جلوگیری شود.
5. شیلدگذاری: در برخی کابل‌ها، از شیلد آلومینیومی برای محافظت در برابر نویز استفاده می‌شود.
6. روکش‌گذاری: کابل با روکش PVC یا پلی‌اتیلن پوشانده می‌شود.
7. بسته‌بندی: کابل‌ها در طول‌های مختلف بر روی قرقره‌های چوبی پیچیده می‌شوند.

استانداردهای کابل مخابراتی

استانداردهای مختلفی برای کابل‌های مخابراتی وجود دارد که کیفیت و عملکرد آنها را تضمین می‌کنند. برخی از این استانداردها عبارتند از:

• ANSI/ICEA S-80-576: این استاندارد برای رنگ‌بندی کابل‌های مخابراتی استفاده می‌شود. در این استاندارد، از رنگ‌های اصلی (سفید، قرمز، مشکی، زرد، و بنفش) و رنگ‌های فرعی (آبی، نارنجی، سبز، قهوه‌ای، و طوسی) برای تفکیک زوج‌های سیم استفاده می‌شود. برای کابل‌های با بیش از ۲۵ زوج سیم، از نوارهای رنگی برای دسته‌بندی زوج‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، ۲۵ زوج اول با نوار آبی، ۲۵ زوج دوم با نوار نارنجی، و به همین ترتیب دسته‌بندی می‌شوند.
• IEC 60189-2: این استاندارد برای کابل‌های مخابراتی هوایی استفاده می‌شود.
•  DIN VDE 0815 & 0816: این استانداردها نیز برای کابل‌های مخابراتی هوایی استفاده می‌شوند.
•  TCI: این استاندارد توسط شرکت مخابرات ایران تدوین شده است.
• VDE 085: این استاندارد آلمانی برای کابل‌های مخابراتی استفاده می‌شود.

نکات مهم در خرید کابل مخابراتی

در هنگام خرید کابل مخابراتی، باید به نکات زیر توجه کنید:

• نوع کابل: با توجه به کاربرد مورد نظر، نوع کابل مناسب (مسی یا نوری) را انتخاب کنید.
• تعداد زوج سیم: تعداد زوج سیم مورد نیاز را با توجه به تعداد خطوط تلفن یا دستگاه‌های شبکه تعیین کنید.
• سطح مقطع: سطح مقطع کابل با قدرت انتقال سیگنال رابطه مستقیم دارد. برای فواصل طولانی‌تر، از کابل با سطح مقطع بزرگ‌تر استفاده کنید.
• روکش کابل: روکش کابل باید در برابر عوامل محیطی، مانند رطوبت، نور خورشید، و مواد شیمیایی مقاوم باشد.
• دامنه حرارتی: دامنه حرارتی کابل باید با دمای محیط نصب سازگار باشد.
• برند: از برندهای معتبر و باکیفیت کابل مخابراتی استفاده کنید
• قیمت: قیمت کابل مخابراتی با توجه به نوع، تعداد زوج سیم، سطح مقطع، و برند متفاوت است.

قیمت انواع کابل مخابراتی

قیمت کابل‌های مخابراتی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع کابل، تعداد زوج سیم، سطح مقطع، برند، و فروشگاه.

در جدول زیر، نمونه‌ای از قیمت کابل‌های مخابراتی ارائه شده است: قیمت کابل ها مربوط به تاریخ 21 اسفند ماه 1403 است . برای اطلاع از قیمت دقیق کابل ها به صفحه قیمت کابل مخابراتی مراجعه فرمایید .

طول عمر و نگهداری کابل‌های مخابراتی

طول عمر کابل‌های مخابراتی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله کیفیت ساخت، شرایط محیطی، و نحوه نگهداری. به طور کلی، کابل‌های فیبر نوری طول عمر بیشتری نسبت به کابل‌های مسی دارند. علاوه بر عواملی که قبلاً ذکر شد، عواملی مانند سرمای شدید، مواد شیمیایی، و تابش مستقیم نور خورشید نیز می‌توانند بر طول عمر کابل‌ها تأثیر منفی بگذارند. برای افزایش طول عمر کابل‌های مخابراتی، باید به نکات زیر توجه کنید:

• • نصب صحیح: کابل‌ها باید به درستی نصب شوند و از خم شدن یا کشیده شدن بیش از حد آنها جلوگیری شود. در هنگام نصب، باید از ابزار مناسب استفاده شود و کابل‌ها به طور منظم با استفاده از بست به سازه‌ها متصل شوند.

محافظت در برابر عوامل محیطی: کابل‌ها باید در برابر رطوبت، نور خورشید، و مواد شیمیایی محافظت شوند. برای این منظور، می‌توان از لوله، داکت، و جعبه تقسیم استفاده کرد.

• بررسی منظم: کابل‌ها باید به طور منظم بررسی شوند و در صورت مشاهده هرگونه آسیب، تعمیر یا تعویض شوند.
• تمیز کردن: کابل‌ها باید به طور منظم تمیز شوند تا از تجمع گرد و غبار و آلودگی جلوگیری شود.
• ذخیره‌سازی مناسب: کابل‌های اضافی باید در مکان خشک و خنک نگهداری شوند و از پیچیدگی یا آسیب دیدن آنها جلوگیری شود.

نتیجه‌گیری

کابل‌های مخابراتی نقش حیاتی در دنیای ارتباطات امروزی ایفا می‌کنند و انتخاب نوع مناسب کابل با توجه به نیازها و شرایط محیطی، اولین قدم برای افزایش طول عمر کابل‌ها است. در این مقاله از سایت برق عالی، به بررسی جامع انواع کابل‌های مخابراتی، کاربردها، مزایا، معایب، استانداردها، و نکات مهم در خرید کابل مخابراتی پرداختیم. با توجه به اطلاعات ارائه شده در این مقاله، می‌توانید کابل مخابراتی مناسب برای نیاز خود را انتخاب کنید. به طور خلاصه، در انتخاب کابل باید به عواملی مانند نوع کابل (مسی یا نوری)، تعداد زوج سیم، سطح مقطع، روکش، دامنه حرارتی، برند، و قیمت توجه کرد. همچنین، نصب صحیح، نگهداری مناسب، و بررسی منظم کابل‌ها برای افزایش طول عمر آنها ضروری است.